تاریخچه پارچه ­های نبافته

تاریخچه پارچه¬های نبافته

اگر چه با شنیدن عبارت پارچه‌های نبافته اولین چیزی که به ذهن می‌رسد، پارچه‌های بافته نشده یا پارچه‌های بدون گره است، اما حقیقت چیزی فراتر از اینهاست.

ریشه واقعی منسوجات نبافته ممکن است روشن نباشد اما در سال 1942 اصطلاح “پارچه‌های نبافته” ابداع و در ایالات متحده تولید شد. این پارچه‌های نبافته اولیه با اتصال شبکه‌های فیبر چسبنده ایجاد شده بودند. اولین تعریف نوشته شده از پارچه‌های نبافته توسط یک انجمن آمریکایی در سال 1962 ارائه شد که این پارچه‌ها را به عنوان “پارچه‌های ساخته شده از تار یا الیافی که به هم متصل شده‌اند ” تعریف کرد.

اما در در حال حاضر تعریف فنی ارائه شده از پارچه‌های نبافته آنرا به عنوان ساختارهای شبکه‌ای متصل شده توسط فیبر یا رشته‌ها معرفی می‌کند که به صورت مکانیکی، حرارتی یا شیمیایی قابل استفاده است. پارچه‌های نبافته ورقهای متخلخل مسطحی هستند که مستقیماً از الیاف جداگانه یا از پلاستیک مذاب ساخته می‌شوند و در تولید آنها نیازی به تبدیل الیاف به نخ نیست.

ویژگی پارچه‌های نبافته

پارچه‌های نبافته در سالهای اخیر به بخش مهمی از صنعت نساجی تبدیل شده‌اند. پیشرفت‌های فنی در زمینه ساخت و پردازش این پارچه‌ها به بهبود قابل توجهی در ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی آنها منجر شده است. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به لطافت، قابلیت انعطاف‌پذیری، خواص کششی، مقاومت در برابر سایش، مقاومت در برابر نفوذ آب و قابلیت رنگ‌آمیزی و چاپ اشاره کرد.

ویژگی‌های منحصر به فرد این پارچه‌ها، آنها را به گزینه‌ای ایده‌آل برای استفاده در موارد مختلف تبدیل می‌کند. از جمله موارد استفاده از پارچه‌های نبافته، صنایع پزشکی و تولید لباسهای مخصوص این صنعت است. همچنین این پارچه‌ها در بازارهای مختلفی از جمله پوشاک، خودرو، ساخت و ساز و ژئوتکستایل استفاده می‌شوند. بسیاری از کاپشنها، پالتوها و بارانی‌هایی که مشاهده می‌کنید با استفاده از همین پارچه‌ها ساخته شده است.

اسپان باند

این پارچه‌ها از مشتقات پارچه نبافته می‌باشد که از پلی پروپیلن تشکیل شده است. در واقع روند تولید آنها به این صورت است که گلوله‌های پلی پروپیلن بعد از اینکه ذوب شدند، به الیاف ریز اکسترود می‌شوند. این الیاف به یکدیگر پیوند خورده و با هم پارچه اسپان باند را تشکیل می‌دهند.

از آنجا که در تولید این پارچه‌ها مراحل میانی حذف می‌شود، کوتاهترین مسیر نساجی در تبدیل پلیمر به پارچه که یک تولید تک مرحله‌ای است، در تولید این نوع پارچه‌ها شکل می‌گیرد. تولید یک مرحله‌ای علاوه بر افزایش سرعت تولید، فرصت‌هایی را برای افزایش تولید و کاهش هزینه نهایی فراهم می‌کند که خود منجر به کارآفرینی بیشتر در زمینه‌های مختلف می‌شود.

امروزه نیز با شیوع ویروس کرونا و آنفولانزا تولید ماسک به کمک این پارچه‌های استثنایی شدت گرفته است.

اگرچه این فناوری در اواخر دهه 1950 میلادی به طور همزمان در قاره اروپا و ایالات متحده توسعه یافته است اما پتانسیل آن برای برنامه‌های تجاری در دهه 1960 شناخته شد.

در سالهای اخیر به دلیل خواص عالی و کارایی بالای این نوع از پارچه‌ها، شاهد توسعه بسیار سریع آنها هستیم. فناوری اسپان باند، در حال حاضر بیشترین سهم را در بین تکنیک‌های مختلف تولید پارچه‌های نبافته را به خود اختصاص داده است.

کاربرد اسپان باند در صنعت

این پارچه‌ها عمدتاً برای مواد خارجی و داخلی کیسه فیلتر هوا، کیسه‌های جاروبرقی و روکش کفش استفاده می‌شوند. اما از مهمترین موارد استفاده از اسپان باندها که در این مطلب نیز بیشتر به آن خواهیم پرداخت، در صنایع پزشکی می‌باشد. از آنجایی که این پارچه‌ها یکبار مصرف هستند از آنها در تولید، انواع ماسکهای محافظ صورت، گان جراحی یکبار مصرف یا لباس ام آر آی، کلاه جراحی یکبار مصرف و رول ملحفه یکبار مصرف استفاده می‌شود.

از دیگر موارد استفاده از این نوع پارچه‌ها شامل موارد زیر می‌باشد:

• تولید دستمال مرطوب
• بسته‌بندی
• کیف و هدایای تبلیغاتی
• مصالح ساختمانی
• لباس کار
• وسایل و لوازم خانه و آشپزخانه
• منسوجات داخل خودرو
  

  استفاده از اسپان باند در صنعت پزشکی

  

  استفاده از اسپان باند در صنعت پزشکی

  نمی‌توان به سادگی از تاثیر اسپان باندها بر صنایع پزشکی گذشت. امروزه طیف گسترده‌ای از ملزومات پزشکی و اتاق عمل به کمک این پارچه‌های خارق‌العاده تولید می‌شوند. استفاده از این پارچه‌های نبافته در صنعت پزشکی بیشتر به دلیل امکان تولید محصولات چند لایه و غیر قابل نفوذ است.

  منسوجات نبافته معمولاً غیر قابل شستشو در نظر گرفته می‌شوند و امروزه بیش از یک سوم این منسوجات در مصارفی مورد استفاده قرار می‌گیرند که لزوماً نیازی به شستشو ندارند. زیرا بیشتر منسوجات نبافته بصورت ذاتی یکبار مصرف تلقی می‌شوند.

  اتاق عمل

  دو کاربرد اصلی اسپان باند در صنعت پزشکی، مربوط به ملزومات اتاقهای عمل می‌شود که شامل رول ملحفه‌های یکبار مصرف و گان اتاق عمل است. در ادامه هر دو مورد را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

  تولید گان جراحی یکبار مصرف

  یکی از موارد استفاده از این پارچه‌ها، تولید لباسهای جراحی یکبار مصرف است. غیر قابل نفوذ بودن این پارچه‌ها موجب شده است که بتوان از آنها برای ساخت این گانها استفاده کرد.

  نکته جالب در مورد استفاده از این پارچه‌ها به ویژه در تولید و ساخت گانهای جراحی یکبار مصرف و رول ملحفه‌های یکبار مصرف، این است که اسپان باندهای بکار رفته برای این هدف، علاوه بر اینکه موجب می‌شوند که پوست مدفون شده در زیر گانها بتواند نفس بکشد، مانع از عبور الکل، خون و مایعات مشابه از داخل آن و تماس با لباس و بدن پرسنل اتاق عمل می‌شوند.

  آیا می‌توان از گانهای جراحی یکبار مصرف به عنوان لباس ام آر آی استفاده کرد؟

  اگر تا به حال برای عکسبرداری و اسکن و انجام ام آر آی اقدام کرده باشید، حتما دیده‌اید که قبل از عکسبرداری متخصص رادیولوژی از شما می‌خواهد که لباس خود را عوض کنید و از لباس ام آر آی استفاده کنید. علت این است که علاوه بر تاثیر منفی بر روی عکس گرفته شده و رعایت موارد بهداشتی وجود فلز در داخل لباس و یا نخهای قابل اشتعال ممکن است خطر‌آفرین باشد و به سلامتی شما آسیب بزند. از همین رو از گانهای جراحی به جای لباس ام آر آی استفاده می شود.

  گانهای جراحی یک بار مصرف اسپان باند هم از این قاعده مستثنی نیستند و می‌توان از آنها نیز برای این منظور استفاده کرد. ضمن آنکه استفاده از این این گانها به جای لباس ام آر آی به دلیل خاصیت غیر قابل نفوذ بودن آنها، از نظر بهداشتی بهتر از گانهای دیگر و بخصوص گانهای چندبار مصرف است.

  ویژگی‌های یک گان جراحی یکبار مصرف استاندارد

  

  ویژگی‌های یک گان جراحی یکبار مصرف استاندارد

  یک گان استاندارد یکبار مصرف باید:

  • در برابر نفوذ مایعات مقاوم باشد
  • در برابر رطوبت و نفوذ باکتری مقاوم باشد
  • در برابر سوراخ شدن، پارگی و سایش مقاوم باشد
  • در آن نباید پرز و کرک ایجاد شود
  • ضد شعله و ضد التهاب باشد
  • عاری از هرگونه مواد سمی باشد
  • بدون متخلخل و محکم بافته شود
  • دمای بدن را حفظ کند
  • سازگار با محیط زیست باشد
  • ارگونومی باشد و فرد استفاده کننده از آن احساس آرامش و آزادی عمل داشته باشد

  تولید ملحفه یکبار مصرف

  یکی از مهمترین موارد استفاده از پارچه‌های اسپان باند، تولید ملحفه‌های یکبار مصرف است. به این دلیل که بیشترین تماس باکتریها و عوامل عفونت‌زا با همین پارچه‌ها می‌باشد و احتمال انتقال انواع آلوگی از پارچه‌های غیر استاندارد می‌تواند منجر به بیماری و خطرات زیادی در سلامت بیمار و کادر درمان شود، لذا همواره برای رعایت اصول و ضوابط بهداشتی توجه خاصی به استفاده از این پارچه‌ها می‌شود.

  برای اطمینان از بهداشت کامل پارچه‌های مورد استفاده در اتاقهای عمل، استانداردهایی وجود دارد که به انتخاب و خرید پارچه‌ها کمک می‌کند، از جمله مهمترین و پرکاربردترین این استانداردها EN 13795  و AAMI می‌باشند که برای نمونه یکی از این استانداردها را شرح خواهیم داد.

  EN 13795 چیست و چه تاثیری در انتخاب رول ملحفه‌های یکبار مصرف دارد؟

  استاندارد EN 13795 یک استاندارد اروپایی است که قوانین آن توسط اتحادیه اروپا تعیین شده است. بر اساس این استاندارد برای استفاده از پارچه‌ها در اتاقهای عمل و ملحفه‌های یکبار مصرف، باید این پارچه‌ها دارای ویژگی‌هایی مشخص و مورد تایید باشند.

  یکی از عواملی که در این استاندارد مورد تاکید است استفاد از پارچه‌های یکبار مصرف در اتاق عمل به جای استفاده از پارچه‌های چندبار مصرف است که در بخشی جداگانه به مقایسه این دو نوع پارچه پرداخته‌ایم.

  نکته جالب استفاده از پارچه‌های اسپان باند در اتاق عمل و به عنوان ملحفه‌های یکبار مصرف، این است که آنچه این پارچه‌ها ارائه می‌دهند حتی فراتر از این استانداردهای سختگیرانه است.

  افزایش استفاده از پارچه‌های یکبار مصرف در اتاق‌های عمل

  استفاده از پارچه‌های یکبار مصرف در اتاقهای عمل به صورت لباسهای جراحی، ماسک و ملحفه‌های یکبار مصرف طی 10 سال گذشته افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته است. از این رو در حال حاضر در بیش از 70٪ کل عملها که در ایالات متحده آمریکا، آلمان، فرانسه، اسپانیا، پرتغال و ژاپن انجام می‌شود از این نوع پارچه‌ها استفاده می‌شود.

  دلیل استفاده از این پارچه‌ها و تاکید استاندارد EN 13795 بر روی استفاده از آنها، مزایایی است که این پارچه‌ها دارند. در ادامه به مقایسه پارچه‌های یکبار مصرف و چندبار مصرف خواهیم پرداخت.

  مقایسه پارچه‌های یکبار مصرف و چندبار مصرف

  پارچه‌های چندبار مصرف به خصوص پارچه‌های نامرغوب و غیر استاندارد، معایبی دارند که موجب می‌شود گرینه مناسبی برای استفاده آنها در موارد حساسی از جمله اتاقهای عمل و نباشند. یکی از دلایل این مساله این است که قابلیت نفوذ ناپذیری‌ای که در پارچه‌های یکبار مصرف شاهد آن هستیم معمولا در پارچه‌های چندبار مصرف نمی‌بینیم، که این به خودی خود احتمال ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد و باعث ایجاد جوش‌های پوستی می‌شود. همچنین ممکن است به دلیل شستشو و استریل نادرست پوشش‌های چندبار مصرف مورد استفاده در اتاق عمل خطر بیماریهای آلرژیک نیز افزایش پیدا کند.

  پارچه‌های چندبار مصرف نمی‌توانند آسایش حرارتی و حرکتی در پرسنل اتاق عمل ایجاد کنند و صد البته که از نظر کیفیت نیز در حد پایینتری از پارچه‌های پنبه‌ای یا چند بار مصرف هستند.

  از طرف دیگر، مزایای پارچه‌های یکبار مصرف جراحی و استفاده از آنها در پوشش اتاق عمل و رول ملحفه‌های یکبار مصرف این است که آنها یک سد جامد تشکیل می‌دهند که مانع از نفوذ انواع آلودگی و ذرات خون و الکل و برخورد آن با پوست و بدن کادر درمانی می‌شود.

  لباسهای جراحی که از مواد و پارچه‌های یکبار مصرف مانند اسپان باند تهیه شده‌اند، نسوز بوده که در بعضی از جراحی‌ها دارای اهمیت زیادی می‌باشد. دیگر مزیت این پارچه‌ها این است که پارچه‌های یکبار مصرف ضد الکتریسیته ساکن هستند. این پارچه‌ها مایعات را به دلیل ویژگی جاذب بر روی خود نگه می‌دارند و اجازه عبور را به آنها نمی‌دهند. از نظر وزن نیز این پارچه ها سبک و کاربرپسند هستند.

  سخن آخر

  در پایان نباید فراموش کرد که تکنولوژی باید در مسیری حرکت کند که موجب رفاه و سلامت افراد جامعه باشد. تولید پارچه‌های نبافته یکبار مصرف و انواع مشتقات آن توانسته است با ایجاد اشتغال و بالا بردن کیفیت تولیدات و محصولات صنایع مختلف، به این مهم دست یابد. پیش بینی می‌شود در آینده بیشتر شاهد گسترش این فناوری درصنایع گوناگون و بخصوص صنعت پزشکی باشیم.